آنچه در این مقاله می خوانید:

• 9 گام تا رسیدن به کلیدهای خودباوری و کسب اعتماد‌به‌نفس
• نشانه‌های عدم اعتمادبه‌نفس کدامند؟
• گام به گام تا رسیدن به اعتماد به نفس

9 گام تا رسیدن به کلیدهای خودباوری و کسب اعتماد‌به‌نفس

شاید شما هم در زندگی با موقعیت‌هایی برخورد کرده‌اید که به اصطلاح جرات روبه‌رو شدن با آنها را نداشته‌اید. این موقعیت می‌تواند سخنرانی در یک جمع صد نفره، رانندگی کردن، شرکت در مصاحبه‌کاری و شروع یک کسب‌وکار جدید باشد. در این موارد احتمالاً ناخودآگاه دچار ترس شده‌اید. این ترس، نتیجه نداشتن خودباوری است و باعث می‌شود که حتی با وجود داشتن قابلیت و توانایی در انجام کاری، عملکرد موفقیت‌آمیزی نداشته باشید. اعتماد‌به‌نفس، یعنی به توانایی‌ها و قابلیت‌های خود برای انجام کاری ایمان داشته باشید و بنابراین در مورد آن احساس قدرت کنید. نقطه مقابل این وضعیت وقتی است که خود و توانایی‌هایتان را باور نداشته باشید و همیشه شکست را در چند قدمی خود احساس کنید. دراین مقاله می‌خواهیم ابتدا نشانه‌هایی که بیانگر عدم اعتماد‌به‌نفس است را بشناسیم و بعد 9 راهکار مناسب برای دستیابی به آن ارائه دهیم. عمل به این راهکارها می‌تواند به ما در رسیدن به خودباوری کمک کند.

مقاله پیشنهادی: تقویت اعتماد به نفس با 10 راهکار تضمینی

نشانه‌های عدم اعتمادبه‌نفس کدامند؟

در اینجا چند سؤال برایتان مطرح می‌کنیم؛ اگر پاسختان به بیشتر آنها مثبت بود، می‌توانید آن را نشانه کمرنگ شدن اعتماد‌به‌نفس در خودتان بدانید.  

• آیا بیش از حد از خودتان انتقاد می‌کنید؟ مثلاً با خودتان می‌گویید که "زیبا نیستم" یا " نمی‌توانم این کار را انجام دهم"
• اگر در مورد موضوعی نظر مخالف دادید، بعد از مدتی پشیمان می‌شوید و سعی می‌کنید رضایت طرف مقابل را جلب کنید؟
• موقع بیرون رفتن از خانه، دائماً ظاهرتان را چک می‌کنید؟
• از بیان نظراتتان در جمع خودداری می‌کنید؟
• در تصمیم گیری‌های ساده هم، بعد از مدتی ناگهان نظرتان را عوض می‌کنید؟
• زود تسلیم و ناامید می‌شوید؟
• اگر کسی از عملکردتان تعریف کرد، باور نمی‌کنید؟
• دلایل کمبود اعتماد‌به‌نفس چیست؟

اکنون که با نشانه‌های نداشتن اعتماد‌به‌نفس آشنا شدید، باید بدانید که ریشه آن از کجاست. در این جا دلایلی که باعث عدم خودباوری در شما می‌شود را مطرح می‌کنیم.

مقایسه کردن خود با دیگران یکی از دلایل اصلی نداشتن اعتماد‌به‌نفس

اگر با مشاهده موقعیت اجتماعی و ظاهری دیگران، ناخودآگاه به یاد خودتان می‌افتید و احساس ناراحتی و حتی تنفر به شما دست می‌دهد، یعنی این که از شرایطتان راضی نیستید و دوست دارید همانند فرد مورد نظر شوید.

احساس سردرگمی در مواجهه با موقعیت‌های جدید، نشانه ضعف خودباوری

مثلاً فرض کنید برای رفتن به محل کارتان همیشه در یک مسیر مشخص رانندگی می‌کنید. امروز صبح متوجه می‌شوید که این مسیر به خاطر انجام تعمیرات بسته شده و شما باید از راه دیگری که تاکنون در آن رانندگی نکرده‌اید، به محل کارتان برسید. در این شرایط چه واکنشی از خود نشان می‌دهید؟ آیا دست و پایتان را گم می‌کنید یا این که سعی می‌کنید با سؤال کردن، مسیر مورد نظر را پیدا کنید؟

ساخت منطقه امن ذهنی و ترس از رهایی از آن

مثلاً شاید همیشه برای پخت یک غذای خاص، از یک دستورالعمل یکسان پیروی کرده‌اید، اما امروز به دلایلی، یکی از مواد مورد نظر برای پخت آن غذا را در اختیار ندارید. در این موقعیت چه کار می‌کنید؟ آیا تصمیم می‌گیرید غذای دیگری بپزید یا ماده دیگری را امتحان و آن را جایگزین کنید؟

دریافت بازخورد منفی از اطرافیان، دلیل کمرنگ شدن حس خودباوری

برای مثال شاید در کودکی، به خاطر انجام کاری، مورد بازخواست والدین قرار گرفته‌اید، یا در مقابل انجام کارهای درست آنگونه که باید تشویق نشده‌اید. ضعف اعتماد‌به‌نفس شما هر کدام از اینها که باشد، از امروز تصمیم بگیرید آن را برطرف کنید.

گام به گام تا رسیدن به اعتماد به نفس

گام اول: خودتان را همان گونه که هستید دوست داشته باشید

فراموش نکنید که انسان‌ها با یکدیگر برابر نیستند. وجود همین تفاوت‌ها است که شما را منحصر و از دیگران متمایز کرده است. پس قرار نیست شما مثل بقیه باشید یا حتی بقیه شبیه شما باشند.

گام دوم: نگذارید افکار منفی، فضای ذهن شما را اشغال کنند

اگر دائماً افکار منفی مثل " نمی‌توانم"، "این کار شدنی نیست"، " نکند نتوانم از پس آن بربیایم" به ذهنتان می‌آید، همین الان آن‌ها را حذف کنید، زیرا جا را برای ورود افکار مثبت و سازنده به ذهنتان اشغال خواهند کرد. به این منظور می‌توانید روی توانایی‌های مثبتتان تمرکز کنید و هرگاه فکر منفی به سراغتان آمد، حواستان را از آنها پرت کنید.

گام سوم: خودتان را آن طور که دوست دارید، تصور کنید

اگر دوست دارید که فرد ثروتمندی شوید یا یک سخنران حرفه‌ای باشید، در ذهنتان تصویرسازی کنید. به تدریج، مغز دستیابی به آن موقعیت را باور می‌کند و همین موتور محرکه شما برای رسیدن به هدف مورد نظر می‌شود.

گام چهارم: کاری که باعث ترس در شما می‌شود را هر روز انجام دهید

بهترین راه غلبه بر ترس، روبه‌رو شدن با آن است. مثلاً اگر از تنها رانندگی کردن می‌ترسید، کافی است همین الان سوئیچ ماشین را بردارید و وارد خیابان شوید. این کار را هر روز و در ساعت‌های مختلف انجام دهید تا به تدریج بر ترس خود غلبه کنید.

گام پنجم: صدای انتقادگر درونتان را مدتی خاموش کنید

اگر طی این سال‌ها، دائماً در حال انتقاد کردن از خودتان بوده‌اید و به نتیجه‌ای نرسیده‌اید، وقت آن رسیده است که دست از این کار بردارید. بی‌شک همیشه بیشترین و شدیدترین انتقادها از جانب خودتان بوده است. اگرچه خود انتقادی کار درستی است، اما افراط در آن، نتیجه‌ای کاملاً عکس خواهد داشت. پیشنهاد می‌کنم در مواردی که توانستید کاری را به درستی انجام دهید، از خودتان تعریف کنید یا تشویقی در نظر بگیرید. همین کار انگیزه شما را برای ادامه کار بالا خواهد برد.

گام ششم: کمک کردن به دیگران را فراموش نکنید

یاری رساندن به دیگران، باعث می‌شود که خودتان و مشکلاتتان را برای مدتی فراموش کنید و بابت داشته‌هایتان شاکر باشید. از طرفی، کمک به دیگران و تغییر در شرایط آنها، حس خوشایندی در شما به وجود خواهد آورد.

گام هفتم: از منطقه امن خود خارج شوید

برای این کار، سعی در امتحان کردن چیزهای جدید داشته باشید. مثلاً اگر همیشه در یک ژانر ادبی مثل رمان، کتاب می‌خوانید، شعر را هم امتحان کنید یا اگر تنها منبع درآمدتان، حقوق کارمندی است، سعی کنید به راه‌های دیگر هم فکر کنید. امروزه بیزینس‌های آنلاین بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند و افراد بسیاری به آنها روی آورده اند. چرا که این بیزینس‌ها از المان زمان و مکان آزاده بوده و قابلیت رشد بسیاری دارند. یکی از بسترهای مناسب و گسترده در این زمینه سایت غول آسای آمازون می‌باشد که امروزه افراد زیادی را به خود جذب نموده است.

مقاله پیشنهادی: چگونه می توان از منطقه امن ذهنی خارج شد؟ | عزت خواه دات کام

گام هشتم: تعریف و تمجید دیگران را در حد متعادل باور کنید

بیشتر کسانی که اعتماد‌به‌نفس پایینی دارند، وقتی بابت انجام درست کاری تمجید می‌شوند، آن را به حساب اغراق طرف مقابل می‌گذارند و حتی شاید تصور کنند آن فرد دروغ می‌گوید! شاید شما هم چنین موقعیتی را تجربه کرده باشید. توصیه می‌کنم از این به بعد، تعریف افراد صادق را باور کنید. زیرا با این کار مغز، احساس رضایتمندی خواهد کرد.

گام نهم: با افراد موفق نشست و برخاست کنید

در این دیدارها می‌توانید با آنها وارد گفت‌و‌گو شده، مشکلات خود را مطرح کنید و از راهکارهای پیشنهادی آنها استفاده کنید. همچنین می‌توانید سرگذشت افراد موفق را مطالعه کرده و واکنش آنها را در مواجهه با سختی‌ها و موانع بدانید.

در پایان، نکته‌ای که نباید از خاطر برد این است که هیچ‌کس همیشه کامل نیست. حتی افراد موفق هم در زندگی خود با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند. البته با این تفاوت که آنها به جای ناامید شدن، اعتمادبه‌نفس خود را حفظ کرده‌اند و به‌دنبال راه‌های جدید و مؤثر برای رفع آن بوده‌اند. از امتحان کردن موارد جدید نترسید، در عوض آن را فرصت تازه‌ای برای موفقیت بدانید.