آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• آیا هوش مصنوعی باعث از بین رفتن مشاغل می‌شود؟
• نقش هوش مصنوعی بر زندگی آینده انسان
• آموزش و نقش آن در رقابت انسان و هوش مصنوعی
• راه پیش بینی آینده از زبان ایلان ماسک
• آیا باید نگران سلطه هوش مصنوعی بود؟
• آیا کامپیوترها از انسان باهوش‌تر هستند؟

آیا هوش مصنوعی باعث از بین رفتن مشاغل می‌شود؟

-: هوش مصنوعی باعث به وجود آمدن چه شغل‌هایی می‌شود؟ چه تغییراتی ایجاد شده است؟

+: نظر من این است که چرا این همه شغل نیاز داریم؟ در آغاز هر انقلاب فناوری، مردم نگران می‌شوند که فناوری جدید قرار است شغل‌های آنها را بگیرد، در صورتی که با فناوری‌های جدید، شغل‌های جدید ایجاد می‌شوند. دوم اینکه، به خاطر انقلاب صنعتی، مشاغلی از دل مشاغل دیگر بیرون آمدند. من فکر می‌کنم که تا 20، 30 سال آینده، فناوری‌های جدید کمک می‌کنند که انسان‌ها تا صد، صد و بیست سال عمر کنند. شاید این وضعیت، چندان خوب نباشد، چون احتمالاً پدربزرگ پدربزرگ شما باید هنوز کار کند. اما چالش این است که اصلاً چرا باید این همه شغل داشته باشیم. به نظر من مردم باید سه روز در هفته و چهار ساعت در روز کار کنند. مثلاً برق را در نظر بگیرید. با داشتن برق، مردم وقت بیشتری دارند. مثلاً می‌توانند شب به کلوب کارائوکه یا رقص بروند. بنابراین، برق باعث شده است مردم وقت بیشتری داشته باشند.

نقش هوش مصنوعی بر زندگی آینده انسان

+: به نظر من در آینده، هوش مصنوعی باعث می‌شود که انسان‌ها از انسان بودن خودشان بیشتر لذت ببرند. من تابه‌حال، حدود سیصد شهر را دیده‌ام، در صورتی که پدرم 30 شهر را دیده بود و پدربزرگم فقط سه شهر. احتمالاً، نوه‌های من سه هزار شهر را ببینند، با ماشین‌های تسلا، ربات و این چیزها. بنابراین من معتقدم نیازی به این همه شغل نداریم. شغل‌هایی که در گذشته داشتیم، باعث می‌شدند که مردم خوشحال‌تر باشند، زندگی را تجربه کنند و از بودن با بقیه لذت ببرند. من چندان نگران مشاغل نیستم. اول این که باید عاشق کار باشیم، دوم این که به بسیاری از شغل‌ها نیازی نداریم. سومین نکته که خیلی هم جالب است، چون داریم در مورد زندگی صحبت می‌کنیم، در دوران کشاورزی، عمر متوسط، 30 تا 35 سال بود، در دوران صنعتی و انقلاب فناوری، مردم تا هفتاد سال عمر می‌کنند و در دوره هوش مصنوعی، مردم 120 سال عمر خواهند کرد. اینجا یک مشکل پیدا می‌شود. وقتی کیفیت زندگی مردم بهتر بشود، دیگر بچه نمی‌خواهند. آن‌ها به سن پدر پدربزرگ هستند، ولی بچه ندارند. در این صورت، مشاغل زیادی داریم که این سالمندان نمی‌توانند انجام بدهند. مطمئناً این خوب نیست، چون وقتی پدر پدربزرگ شما می‌گوید فردا باید سرکار بروم، خیلی فاجعه است. اما باید آماده باشیم تا وارد دوره‌ای بشویم که همه آدم‌ها می‌توانند 120 سال عمر کنند. مسلماً مشکلات جدیدی هم به وجود می‌آید. نظر من در مورد مشاغل آینده این است که اصلاً نگران نباشید، شغل هست.

مقاله پیشنهادی: آینده و جف بزوس

-: پس اگر در حال کار بر روی چیزی هستید که نیاز به کار انسانی یا مهندسی یا هنر دارد، این دیدگاه درستی است. همانطور که گفتم، باید این کار Neuralink را انجام بدهیم وگرنه از قافله عقب می‌مانیم. خیلی مهم است که این کار را سریع انجام بدهیم، چون زمان زیادی نداریم.

+: زمان برای چه کاری نداریم؟

-: برای حل مساله Neuralink.

+: درست است.

-: به نظر من، مساله فناوری و آگاهی از فناوری مثل این است که یک نقشه جغرافیایی داشته باشیم، آگاهی از فناوری بیشتر سطح صاف است با چند ساختمان کوتاه و چند ساختمان خیلی بلند، خیلی خیلی بلند. برای درک جغرافیای منطقه، حتماً باید به بالای آن ساختمان بسیار بلند بروید.

+: من خیلی نگران مسائلی نیستم که نمی‌توانم حل کنم. می‌گذارم بقیه آن را حل کنند. اگر هیچ کس نتوانست آن را حل کند، به حال خود رهایش می‌کنم. این عقیده من است.

آموزش و نقش آن در رقابت انسان و هوش مصنوعی

+: بیایید در مورد آموزش حرف بزنیم. موضوع مورد علاقه من است. سؤال این است در آینده چه نوع دانش و مهارت‌هایی لازم خواهد بود. برای جوان‌هایی که می‌خواهند در حوزه هوش مصنوعی کار کنند، چه توصیه‌ای دارید؟ من فکر نمی‌کنم در آینده افراد شاغل در هوش مصنوعی داشته باشیم. بیشتر مردم نگران شغل هستند، اما من نگران آموزش هستم. در همه سیستم‌های آموزشی، مطالبی که به بچه‌ها یاد می‌دهند و نحوه تدریس آنها، همه برای دوره صنعتی طراحی شده‌اند. من مطمئن هستم که در آینده، ماشین‌ها از انسانها باهوش‌تر خواهند بود. انسان‌ها چطور می‌توانند پیشرفت کنند؟

آن‌ها باید باهوش‌تر و خردمندتر باشند. چطور می‌توانیم باهوش‌تر و عاقل‌تر بشویم؟ راه آن این است که نحوه آموزش را تغییر بدهیم. در گذشته، تمرکز ما بیشتر بر روی به خاطر سپردن موضوعات بود. اما در حال حاضر، کامپیوتر بهتر از ما می‌تواند مطالب را به خاطر بسپارد. ما می‌خواهیم سریع‌تر محاسبه کنیم، اما کامپیوتر سریع‌تر از ما محاسبه می‌کند. می‌خواهیم سریع‌تر عمل کنیم، اما کامپیوتر بسیار سریع‌تر از ما عمل می‌کند. انسان‌ها می‌توانند خلاق‌تر و سازنده‌تر بشوند. چطور می‌توانیم به بچه‌های خود آموزش بدهیم که خلاق‌تر و سازنده‌تر بشوند؟ به نظر من این نکته کلیدی آموزش است. من می‌خواهم زمان بیشتری صرف آموزش بچه‌ها در زمینه‌های هنر، نقاشی، خوانندگی و رقص شود. همین کارهای خلاقانه است که باعث می‎شود ما انسان باشیم. نگران ماشین‌ها نباشید. فقط باید یک چیز را بفهمیم و آن این است که انسان نمی‌تواند یک انسان دیگر را تولید کند. کامپیوتر، کامپیوتر است و فقط یک اسباب‌بازی است. آدم نمی‌تواند حتی یک مگس را به وجود بیاورد. پس باید اعتمادبه‌نفس داشته باشیم. کامپیوتر فقط تراشه دارد، اما انسان قلب دارد. عقل از قلب سرچشمه می‌گیرد. به نظر من در ده، بیست سال آینده، انسان‌ها، کشورها و دولت‌ها باید بر روی اصلاح نظام‌های آموزشی تمرکز کنند تا مطمئن بشویم که بچه‌های ما می‌توانند در آینده کار پیدا کنند. می‌توانند با کار سه روز در هفته و چهار ساعت در روز، زندگی خود را بچرخانند. اگر نظام آموزشی را تغییر ندهیم، همه ما به مشکل بر خواهیم خورد. این نظر من است، اما نگران نباشید. ما آن را تغییر می‌دهیم.

راه پیش بینی آینده از زبان ایلان ماسک

-: نظر من این است که سعی کنید آنقدر یاد بگیرید که بتوانید آینده را پیش‌بینی کنید یا بسازید. به قول معروف ، بهترین راه برای پیش‌بینی آینده این است که خودتان آن را بسازید. بررسی کنید آیا چیزی که یاد می‌گیرید به شما کمک می‌کند که با کمترین میزان خطا یا اشتباه، آینده را پیش‌بینی کنید یا نه. همه ما همیشه تا حدی اشتباه می‌کنیم، اما آیا می‌توانیم پیش‌بینی‌های آینده را با خطای کمتری انجام بدهیم؟ به نظر من باید به آموزش به این صورت نگاه کرد. البته باز هم می‌گویم باید آینده را هم پیش‌بینی کرد و هم ساخت که شامل هنر و چیزهای دیگر هم می‌شود. با این حال، اصرار نداشته باشیدکه در مورد آینده اشتباه نکنید. این نگرشِ درست به آموزش است. در آینده با Neuralink می‌توانید هر درسی را سریعاً آپلود کنید، مثل فیلم ماتریکس. می‌توانید به راحتی هلی‌کوپتر هدایت کنید، چون هلی‌کوپتر به صورت خودکار هدایت می‌شود. هر کاری که بخواهید انجام بدهید، هر مهارتی که بخواهید داشته باشید، به راحتی می‌توانید در مغز خود آن را آپلود کنید. در حال حاضر، شیوه‌های آموزشی که داریم پهنای باند و سرعت بسیار کمی دارند. کلاس‌های درس، کیفیت بسیار بدی دارند. پس یادمان نرود سعی کنیم آینده را با خطای کمتری پیش‌بینی کنیم. همانطور که شما گفتید، کار بسیار سختی است. البته مطمئن نیستم که 99.99 درصد مواقع اشتباه می‌کنیم اما به نظرم مردم زیاد تلاش نمی‌کنند. اگر تلاش نکنید، به جایی هم نمی‌رسید. اگر هم اشتباه کردید، تلاش خود را بر اساس اشتباه‌های خود در پیش‌بینی‌های گذشته تغییر بدهید.

مقاله پیشنهادی: درس های موفقیت از ایلان ماسک (بخش اول)

آیا باید نگران سلطه هوش مصنوعی بود؟

+: نظر من نیز همین است. تلاش کردن خیلی مهم است. همیشه باید آنقدر اعتمادبه‌نفس داشته باشیم که آینده را امتحان کنیم. من هیچ‌وقت نگران خطا و اشتباه نیستم. اتفاقاً اشتباه بزرگترین سرمایه بشر است. مردم در مورد فجایعی که هوش مصنوعی در آینده به بار می‌آورد، نگران هستند، اما به نظر من اشتباه‌ها و خطاهای بشری مهم‌تر هستند. مطمئن باشید آدم‌ها می‌توانند اشتباه‌های خودشان را جبران کنند. اینجا است که نیاز به آموزش داریم. در حال حاضر در چین، هر سال یک میلیون و هشتصد هزار کودک متولد می‌شود که اصلاً کافی نیست. ما به جمعیت بیشتری نیاز داریم. به نظر من، بزرگ‌ترین منابع انسان‌ها روی زمین، زغال سنگ یا نفت یا نیروی برق نیست، بلکه مغز بشر است.

چطور می‌توانیم مغز انسان را خلاق‌تر و سازنده‌تر کنیم؟ چطور می‌توانیم مطمئن بشویم ماشین‌هایی که می‌سازیم، همیشه به عنوان اسباب‌بازی و ابزار برای ما بمانند و ما را تحت کنترل خود در نیاورند؟ من هیچ‌وقت در زندگی خود، مخصوصاً در دو سه سالی که مردم درباره هوش مصنوعی حرف می‌زنند و می‌گویند زندگی ما را تحت کنترل خودش در می‌آورد، هیچ وقت نگران این مسائل نبودم. این کار غیرممکن است. چون انسان با ماشین فرق دارد. آدم‌ها ماشین‌ها را اختراع می‌کنند. علم هم می‌گوید انسان‌ها نمی‌توانند موجودی خلق کنند که از خودشان باهوش‌تر باشد، پس این غیرممکن است.

-: البته من با این حرف مخالف هستم.

+: بسیار خوب. خیلی هم خوب است.

آیا کامپیوترها از انسان باهوش‌تر هستند؟

-: راستش اولین مطلبی که باید بدانیم این است که ما خیلی  کودن هستیم. مطمئناً می‌توانیم چیزهایی بسازیم که از خودمان باهوش‌تر باشند. بشر که همیشه این‌طور نبوده است. تمدن‌های اولیه خیلی ابتدایی بودند، هیچ نوع فناوری نداشتند، فقط این طرف و آن طرف می‌رفتند. تمام تلاش آنها این بود که توسط بقیه حیوانات شکار نشوند و کل زمستان را دوام بیاورند. اما در حال حاضر، سیستم‌های گرمایشی داریم، خودمان غذا را تولید می‌کنیم. پس مسلماً  نسبت به قبل خیلی باهوش‌تر شدیم. این فرآیند همچنان ادامه دارد و مسلماً این آخرین مرحله تکامل نیست. قبلاً هم گفتم، بزرگ‌ترین اشتباهی که انسان‌های باهوش مرتکب می‌شوند این است که فکر می‌کنند خیلی باهوش هستند، در صورتی که نیستند.

+: یک مثال از چیزها یا حیواناتی که آدم‌ها به‌وجود آوردند و از خود آدم‌ها باهوش‌تر هستند، بزنید.

-: کامپیوتر از بسیاری جهات خیلی باهوش‌تر از انسان است. فقط هر بار معیارهایمان تغییر می‌کند. مثلاً قبلاً فکر می‌کردیم کسی که می‌تواند شطرنج بازی کند، خیلی باهوش است، اما سال 1997، کاسپاروف از کامپیوتر شکست خورد که 22 سال از آن گذشته است. امروزه، حتی تلفن همراه هم می‌تواند قهرمان جهانی شطرنج را شکست بدهد. قبلاً فکر می‌کردیم که انسان از کامپیوتر بهتر است، اما لی سدول (Lee Sidol) 4 بر صفر از آلفا زیرو شکست خورد. بعد یک ورژن جدید از آلفا زیرو، ببخشید، آلفاگو بود که لی سدول را شکست داد نه آلفا زیرو. بعد از آن، آلفا زیرو آلفا گو را صد بر صفر شکست داد. امروز که دیگر اصلاً نمی‌توان آن را شکست داد. امروزه، شطرنج بازی کردن با کامپیوتر مثل جنگ با زئوس است. مسلماً آدم‌ها شکست می‌خورند. ما اصلاً در مقابل کامپیوتر، حرفی برای گفتن نداریم. از لحاظ رندر هم همین‌طور. حوزه‌هایی که در آنها، انسان از کامپیوتر بهتر و باهوش‌تر عمل می‌کند، روزبه‌روز کمتر و کمتر می‌شود. به زودی کامپیوتر، در همه جوانب از ما جلو می‌زند. این کاملاً واضح است، یا این که تمدن به پایان می‌رسد. فقط همین دو گزینه وجود دارد.

ادامه مناظره را در مقاله از هوش مصنوعی تا کاهش جمعیت در مناظره ایلان ماسک با جک ما بخوانید.