آنچه در این مقاله می خوانید:

• طوفان فکری راه حل مناسب برای حل مشکلات
• چهار قاعده اصلی طوفان فکری
• تکنیک‌های لازم برای یک طوفان فکری درست و مناسب

طوفان فکری راه حل مناسب برای حل مشکلات

زمانی که یک مشکل به وقوع می‌پیوندد، طوفان فکری یک راه حل مناسب برای جمع آوری ایده‌ها در راستای حل آن مشکل است. این فرآیند معمولاً به صورت گروهی تحت هدایت یک مجری صورت می‌گیرد. در طی این فرآیند راه حل‌هایی که توسط اعضای گروه ارائه می‌شوند، بررسی شده و در نهایت به یک ایده نو و مناسب برای حل مشکل دست پیدا می‌کنند.

روش کار به این صورت است که مجری گروه، موضوعی را عنوان می‌کند. سپس اعضای گروه به صورت جداگانه ایده‌ها و راه حل‌هایی که به ذهنشان خطور می‌کند را روی کاغذ یادداشت می‌کنند. زمانی که کار به این صورت اتفاق می افتد، اعضا بدون هیچ نگرانی و خجالتی ایده‌های خود را عنوان می‌کنند و آرامش ذهنی بیشتری دارند.

همچنین اعضا زمان بیشتری برای متمرکز شدن و فکر کردن روی ایده‌های خود را دارند. شما می‌توانید این کار را به صورت فردی نیز انجام دهید. یعنی به مشکل مورد نظر فکر کنید و هر ایده‌ای که درباره آن به ذهنتان رسید را یادداشت کنید. در هر دو حالت در ادامه کار باید بهترین ایده مطرح شده را انتخاب کرده و برای حل مشکل مطرح شده از آن استفاده نمایید.

از آنجایی که خیلی از ما با کار کردن به شکل گروهی مشکل داریم و شاید تاکنون با چنین رویکردی با مشکلات برخورد نکرده‌ایم، امکان دارد نتوانیم در ابتدا با این روش حل مسئله ارتباط برقرار کنیم. اما اگر قوانین و قاعده‌های اصلی آن را یاد بگیرید و بتوانیم تکنیک‌های مربوط به آن را به خوبی پیاده سازی کنیم، می‌توانیم به یک نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم.

در حال حاضر در بسیاری از شرکت‌های موفق جهان این کار با جدیت انجام می‌شود و روی کسب و کار تمامی آن‌ها نیز تأثیر مثبت داشته است.

چهار قاعده اصلی طوفان فکری

• در هنگام ارائه ایده‌ها باید روی کیفیت آنها دقت کرد تا ایده‌های با کیفیتی عنوان شوند
•  هر ایده‌ای که مطرح شد، حتی اگر با آن مخالف هم باشید، نباید از آن انتقاد کنید.
• از هر ایده‌ای که مطرح می‌شود، حتی اگر غیرعادی و غیر معمول هم به نظر بیاید، باید استقبال کرد
• در آخر باید تمامی ایده ها را با هم ترکیب کرده و در صدد بهبود آنها برآیید

تکنیک‌های لازم برای یک طوفان فکری درست و مناسب

1. مطمئن شوید مجری روند طوفان فکری را به درستی پیش می‌برد

بدون وجود یک مجری مشتاق و قدرتمند، کار به سرعت نابود خواهد شد. مجری باید بتواند علاوه بر اینکه کار را به درستی پیش می‌برد، محیط را برای اعضا جذاب کند. او باید بداند که چه سؤالی را در چه زمانی مطرح کند. نوع رفتار و طرز برخورد او با اعضا به شدت می‌تواند در موفقیت این فرآیند تأثیر داشته باشد. حتی زبان بدن این فرد هم می‌تواند نقش مهمی در نتیجه کار داشته باشد.

پس زمان انتخاب مجری دقت کنید که شخص مورد نظر شما روحیه هدایت و رهبری را درون خود دارد. حتی اگر بتوانید مجری را از بین کسانی که اعضای گروه هستند انتخاب کنید، بهتر است. چرا که این فرد شرایط را به عنوان یک عضو تجربه کرده است و بهتر می‌تواند گروه را از نظرهای مختلف به ویژه کم کردن میزان اضطراب حاکم، مدیریت نماید.

مقاله پیشنهادی: تقویت زمینه های رشد فکری

2. هنگام طوفان فکری باید سوالاتی پرسیده شود که اعضا را به چالش بکشد

درست است که در دوره طوفان فکری نباید اعضا احساس بدی پیدا کنند و باید تا حد ممکن فضای شادی را تجربه کنند اما مسئله مهم این است که نباید از دلیل اصلی این کار غافل شویم. دلیل اصلی این کار به دست آوردن ایده‌های مناسب برای مشکلات پیش رو است، پس اگر سؤالات آنقدری که باید چالش برانگیز نباشند، نمی‌توانیم ایده‌های مناسبی هم به دست بیاوریم.

همیشه از خودتان بپرسید در چه صورتی می‌توانید مشارکت اعضا را بیشتر کنید؟ چه سوالاتی باید پرسیده شود تا در نتیجه آن ذهن اعضا بیشتر و بهتر درگیر شود و ایده‌های مناسب‌تری توسط آنها ارائه شود؟ به این سؤالات فکر کنید و پاسخ دقیق و درستی به آنها بدهید تا بتوانید از فرآیند طوفان فکری نتیجه بهتری به دست بیاورید.

3. در جلسه طوفان فکری کیفیت، به اندازه کمیت از اهمیت برخوردار است

درست است که اسم این فرآیند، طوفان فکری است و باید به طور معمول به دنبال دریافت ایده‌های مختلف و متنوع در حجم بالا باشید، اما نباید توجه به کمیت سبب شود که کیفیت را فراموش کنید. مطمئناً اگر تعداد ایده‌ها بالا باشد، احتمال اینکه بتوانید به یک ایده مناسب دست پیدا کنید، بالاتر می‌رود.

به دست آوردن 80 الی 100 ایده در حدود نیم ساعت می‌تواند عملکرد مناسبی به شمار برود. بعد از آن می‌توانید زمانی را به استراحت اختصاص دهید. بدین ترتیب شما می‌توانید هم از نظر کیفیت و هم از نظر کمیت به یک حد قابل قبول دست پیدا کنید.

4. از قضاوت کردن ایده‌ها به شدت پرهیز کنید

همه ما عادت کرده‌ایم که هر ایده‌ای را به طور کامل بررسی کنیم تا ببینیم آیا ارزش مطرح شدن را دارد یا نه. اما مسئله‌ای که باید در ذهن داشته باشید این است که در طوفان فکری ما به دنبال ایده‌هایی که با فکر و منطق به دست می‌آیند، نیستیم. بلکه به دنبال این هستیم که همه افراد هر ایده‌ای که در ذهن دارند را مطرح کنند. هر چقدر اعضای گروه با تجربه تر و تحصیل کرده تر باشند، مجری کار سخت‌تری را در پیش دارد. چرا که همراه کردن این افراد برای عنوان کردن تمام ایده‌هایی که در ذهن دارند کار دشواری است. مجری باید آنقدر محیط را دوستانه کند که اعضای آن احساس راحتی بیشتری کرده و با جریان همراه شوند.

5. از هر نوع ایده‌ای باید استقبال کرد

اگر یک ایده در ابتدای کار غیرعادی و غیر معمول به نظر نرسد، پس باید مطمئن باشید که ایده خوبی نیست. زمانی که اعضای گروه را تشویق می‌کنید که هر ایده‌ای که در ذهن دارند را عنوان کنند، باید انتظار این را داشته باشید که ایده‌ها و راه حل‌های غیرعادی، خنده دار و حتی بی معنا نیز مطرح شوند. از تمام این ایده‌ها استقبال کنید و به شکلی رفتار نکنید که اعضا را ناراحت و نسبت به داشتن مشارکت در کار وحشت زده کنید.

6. اطمینان حاصل کنید که تمام ایده‌ها جمع آوری و در صورت امکان اجرا شده‌اند

باید به شکلی رفتار کنید که اعضا را به این اطمینان برسانید که ایده‌های همه آن‌ها جمع آوری شده است. این یک اصل خیلی مهم در فرآیند طوفان فکری به شمار می‌رود. باید در تمام مدت دقت داشته باشید که هرگونه سوءرفتار شما می‌تواند اعضای گروه را دلسرد کند. تمام ایده‌ها را به یک شکل و در یک شرایط مشابه به نمایش بگذارید تا همه احساس کنند به یک اندازه در این فرآیند سهیم بوده‌اند و هیچ ایده‌ای از قلم نیفتاده است.

7. ایده‌ها را دسته بندی و رتبه بندی کنید

بعد از اینکه، زمانی را که به طوفان فکری اختصاص داده بودید به پایان رسید، به اعضاء فرصت کوتاهی برای استراحت کردن بدهید تا در ادامه به بررسی و تجزیه و تحلیل ایده‌ها بپردازید. مجری باید ایده‌ها را مطرح کند و بعد از آن اعضا به هر ایده رأی بدهند. در رأی دادن نباید محدودیتی وجود داشته باشد و اعضا به هر تعداد از ایده‌ها که تصور می‌کنند مناسب است، می‌توانند رأی خود را بدهند.

بعد از پایان رأی گیری باید ایده‌ها را در دسته بندی‌های مشخص قرار دهید. ایده‌هایی که بیشترین رأی را داشته‌اند، در رأس کار قرار دهید و سپس بر اساس بیشترین به کمترین دسته بندی کنید. بعد از آن درباره ایده‌هایی که بیشترین رأی را دریافت کرده‌اند، بحث کنید و در نهایت تصمیم بگیرید که گام بعدی چه باشد.