آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• علت‌های ولخرجی خود را پیدا کنید
• مخارج خود را ثبت کنید
• اهداف مالی کوتاه مدت داشته باشید
   

علت‌های ولخرجی خود را پیدا کنید

در بسیاری موارد، دانستن اینکه چگونه از ولخرجی دست بکشیم نیازمند این است که عوامل روانی و احساسی که ما را به خرج کردن سوق می‌دهند شناسایی کنیم. اگر این عوامل را حذف کنید می‌توانید ولخرجی را مهار کنید. این عوامل شامل موارد زیر هستند:

• بازه زمانی: آیا شما در برخی از ساعات روز بیشتر انرژی دارید؟ اگر اینگونه است، خریدهای خود را در زمانهایی انجام دهید که انرژی بیشتر و استرس کمتری دارید. در این حالت، انتخاب‌های عاقلانه‌تری خواهید داشت و منطقی‌تر فکر خواهید کرد.
• محیط: آیا محیط‌های خاصی هستند که شما را به خرید تشویق می‌کنند و شما حس می‌کنید که باید خرید کنید تنها به این دلیل که آنجا هستید؟ مثلاً نمایشگاه‌ها، مراکز خرید، یا حتی در هنگام تعطیلات و مسافرت، همگی موقعیت‌هایی هستند که احساس اجبار می‌کنیم که حتماً باید خرید کنیم. بنابراین یا به طور کلی از این موقعیت‌ها دوری کنید، یا اینکه وقتی به این مکان‌ها می‌روید پول کمی با خود ببرید.

• حس و حال عاطفی: حالت‌های احساسی مختلف نیز می‌توانند بر سطح انرژی شما اثر بگذارند و شما را مجبور به خرید بی‌دلیل کنند. به عنوان مثال، اگر ناراحت و مضطرب هستید یا استرس دارید، ممکن است به دنبال خرید درمانی بروید. اما به جای رفتن به مراکز خرید، به پارک یا باشگاه بروید. پیاده روی یا ورزش می‌تواند اثر قابل توجهی در بهتر کردن حس و حال ما داشته باشد. بنابراین باید احساساتی که باعث تشدید میل به خرید در ما می‌شوند را شناسایی کنیم و راههایی پیدا کنیم که در این موقعیت‌ها از خرید کردن خودداری کنیم.
• تأثیر دوستان در خرید کردن: آیا شما هم وقتی با دوستان خود هستید بیشتر خرید می‌کنید؟ حتی بهترین دوستان هم می‌توانند اثر بدی روی ما داشته باشند، به ویژه اگر خودشان هم عادات خرید نامناسبی داشته باشد. اگر نمی‌توانید مثل دوستانتان خرید کنید، به رستوران یا تعطیلات بروید، مشکلی نیست، می‌توانید دعوت آنها را نپذیرید. می‌توانید برنامه‌های جایگزین پیشنهاد دهید تا نیاز به صرف هزینه زیاد نداشته باشید. مثلاً به جای کنسرت رفتن به پارک بروید، یا به جای رفتن به رستوران، مهمانی بدهید که هر فرد غذای خود را آماده کند. در این صورت، می‌توانید بدون خرج کردن پول زیاد، همچنان زندگی اجتماعی فعالی داشته باشید. به دوستانتان بگویید که قصد دارید مخارج خود را کاهش دهید. به طور قطع، آنها از شما حمایت می‌کنند و حتی ممکن است خود آنها هم از شما پیروی کنند.

• سبک زندگی: اگر شما به یک سبک زندگی خاص عادت داشته باشید، زمانی که به مشکل مالی برمی خورید ممکن است دست کشیدن از آن سبک زندگی برای شما دشوار باشد. همچنین تربیت کودکی شما نیز می‌تواند در این زمینه دخیل باشد. اگر در خانواده‌ای بزرگ شده‌اید که مشکل مالی داشته است، اکنون که بزرگ شده‌اید، دوست دارید به گونه‌ای خرید کنید که کمبودهای کودکی شما را جبران کند. یا اینکه اگر در خانواده‌ای بزرگ شده‌اید که مشکل مالی نداشته است، هنوز هم دوست دارید مثل دوران کودکی خود زندگی کنید، با اینکه منابع مالی مورد نیاز را در اختیار ندارید.

مخارج خود را ثبت کنید

کوچک‌ترین خریدها هم می‌توانند جمع شوند و در پایان ماه هزینه زیادی را بر ما تحمیل کنند. ثبت هزینه‌ها می‌تواند خیلی مؤثر باشد چون شما را مسئول هر ریالی که خرج می‌کنید می‌سازد. وقتی بدانید که پول شما خرج چه چیزی می‌شود، می‌توانید انتخاب‌های بهتری داشته باشید و حوزه‌هایی که باید در آنها کمتر خرج کنید را شناسایی کنید.

برای جلوگیری از ولخرجی ، پول نقد استفاده کنید

وقتی از پول نقد استفاده می‌کنید، به صورت فیزیکی می‌بینید که چقدر پول در اختیار دارید و برنامه‌ریزی کردن برای آن راحت‌تر است. وقتی از کارت اعتباری یا کارت بانکی استفاده می‌کنید، نمی‌توانید حس درستی از مخارج خود داشته باشید و در نتیجه خرج کردن برای شما راحت‌تر می‌شود. بر اساس بودجه خود، در آغاز هفته، مقداری پول نقد در یک پاکت بگذارید که این پاکت به عنوان کارت بانکی عمل خواهد کرد.

وقتی خریدهای ضروری خود را انجام می‌دهید می‌توانید پول نقد خود را ببینید و برای آن تا آخر هفته برنامه ریزی کنید. این کار باعث می‌شود که در مدیریت هزینه‌ها خلاقانه‌تر و با تدبیر بیشتری عمل کنید. اگر می‌بینید که پول شما در حال تمام شدن است و قصد دارید با دوستان خود به رستوران بروید، باید به دنبال راه‌هایی برای کم کردن هزینه‌ها یا روش‌های کم هزینه‌تری برای بودن با دوستان خود باشید.

مقاله پیشنهادی: موفقیت مالی چیست؟

اهداف مالی کوتاه مدت داشته باشید

تعیین اهداف مالی کوتاه مدت و قابل دسترس، یک راه عالی برای حفظ انگیزه تغییر عادات خرید است. داشتن این اهداف باعث می‌شود که همواره به یاد داشته باشید که چرا سعی دارید از مخارج خود بکاهید. اهداف شما باید با جزییات باشند. مثلاً یک هدف کلی مانند "کمتر به رستوران رفتن" نمی‌تواند مناسب باشد. اهداف قابل اندازه گیری مانند "من این ماه هزینه رستوران رفتن را از 200 هزار تومان به صدهزار تومان کاهش می‌دهم" می‌تواند کمک زیادی به کاهش هزینه‌های شما بکند. برخی از این اهداف کوتاه مدت می‌تواند شامل موارد زیر باشد: پس انداز کردن ده درصد از حقوق، رعایت بودجه نقدی به مدت سه هفته، به جای غذا خوردن در رستوران آشپزی کردن در خانه. صرفنظر از اینکه اهداف شما چه هستند، باید ساده و قابل دسترسی باشند و آنها را بنویسید و در جایی قرار دهید که قابل دیدن باشند.

درآمد خود را بودجه بندی کنید تا پول خود را هدر ندهید

نداشتن برنامه برای مخارج یکی از مهمترین دلایلی است که اکثر مردم نمی‌توانند از ولخرجی دست بکشند. اگر میزان دقیق درآمد و مخارج خود را ندانید، بدون برنامه خاصی پول خود را خرج می‌کنید و در پایان ماه با مشکل مواجه می‌شوید. بنابراین، تمام منابع درآمد و مخارج خود را یادداشت کنید. مخارج ثابت و متغیر را در نظر بگیرید. اجاره خانه و اقساط جزو مخارج ثابت و هزینه خوراک، بنزین، حمل و نقل و تفریحات از جمله مخارج متغیر هستند. بر اساس مخارجی که هر ماه به طور معمول دارید، بودجه خود را تنظیم کنید. اگر می‌بینید که بخش زیادی از درآمد شما صرف تفریحات، رستوران و کافی شاپ رفتن، خرید لباس و دیگر موارد غیرضروری می‌شود، باید از این مخارج بکاهید. برنامه را به مدت یک ماه پیاده‌سازی کنید و در صورت لزوم در آن تغییراتی بدهید.

در نهایت، مدیریت مخارج و هزینه‌ها مشکل اما شدنی است. این کار نیاز به زمان و تعهد دارد تا ولخرجی را مهار کنید و عادات خرید خود را اصلاح نمایید. ولخرجی‌های گهگاه برای همه اتفاق می افتد بنابراین خود را زیاد سرزنش نکیند. وقتی برنامه ریزی هزینه‌ها را یاد بگیرید و برای خود هدف تعیین کنید، می‌توانید یاد بگیرید که هزینه‌های خود را مدیریت کنید و درآمد خود را عاقلانه خرج کنید.